- Urząd Komunikacji Elektronicznej

Internet potrzebny od zaraz! Gdzie szukać informacji?

Współczesna era powszechnego dostępu do informacji, wspierana przez rozwój technologii, sprawia, że zarówno przedsiębiorcy, jak i odbiorcy indywidualni, oczekują zapewnienia im sprawnego dostępu do sieci telekomunikacyjnej. Jeszcze nigdy powszechny dostęp do internetu nie był tak ważnym czynnikiem zapewniającym rozwój społeczeństwa i gospodarki.

Prezes UKE od ponad 10 lat gromadzi dane na temat infrastruktury telekomunikacyjnej oraz usług udostępnianych klientom końcowym za pośrednictwem Systemu Informacyjnego o Infrastrukturze Szerokopasmowej (SIIS).

System Informacyjny o Infrastrukturze Szerokopasmowej (SIIS) powstał w 2010 roku. Celem było utworzenie systemu teleinformacyjnego, zapewniającego wsparcie administracji rządowej i samorządowej w zarządzaniu oraz koordynacji projektów dotyczących budowy infrastruktury szerokopasmowej na obszarach wymagających interwencji. Dane przekazywane przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych, po odpowiednim przetworzeniu są udostępnianie w systemach UKE, służących obywatelom, jednostkom samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorcom telekomunikacyjnym. Charakter i rodzaj danych gromadzonych w systemie SIIS określają przepisy ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji w sprawie inwentaryzacji infrastruktury i usług telekomunikacyjnych. Zarówno dane „surowe”, jak też przetworzone, są publikowane w sieci, dzięki czemu są dostępne dla każdej osoby. Stanowią one również źródło danych dla narzędzi tj. Wyszukiwarka UKE, Mapbook i inTELi, udostępnianych przez UKE obywatelom i instytucjom.

Gdzie jednak szukać szczegółowych informacji na temat dostępnych w danym budynku usług oraz jak poinformować operatorów o swoim zapotrzebowaniu?

Wyszukiwarka UKE

Na obecnym etapie rozwoju technologii, przewodowy dostęp do internetu nadal góruje nad dostępem mobilnym w wielu aspektach wydajnościowych. Jednak mnogość dostawców internetu w Polsce sprawia, że chcąc uzyskać informację na temat potencjalnego dostawcy usługi w wybranej lokalizacji, zdobycie pełnej wiedzy na ten temat będzie prawie niemożliwe. Urząd Komunikacji Elektronicznej stawił czoło temu wyzwaniu i w 2016 roku uruchomił, a w 2018 roku zmodernizował, Wyszukiwarkę dostępną dla każdego użytkownika w sieci.

Wyszukiwarka UKE ma na celu udostępnienie informacji z zakresu infrastruktury telekomunikacyjnej (węzły, kolokacje, stacje BTS, hotspoty oraz linie). Podstawową jej funkcją jest weryfikacja w danej lokalizacji dostępności usług wraz z informacją o ich dostawcy. Źródłem danych do serwisu jest system SIIS oraz wykaz pozwoleń radiowych. Wyszukiwarka UKE jest corocznie aktualizowana po zgromadzeniu i przetworzeniu danych z inwentaryzacji infrastruktury i usług telekomunikacyjnych.

Dzięki Wyszukiwarce można się dowiedzieć jacy przedsiębiorcy – i jakie usługi – mogą świadczyć w wybranej lokalizacji oraz poznać maksymalne parametry tych usług. Z tą wiedzą można zgłosić się do interesującego nas operatora. Może jednak zajść sytuacja, w której żaden z operatorów nie wykazał wybranego adresu jako miejsca, gdzie może świadczyć usługę. Dla takiego przypadku w serwisie dostępne jest narzędzie ‘Zgłoś popyt’, za pomocą którego wskazać można zapotrzebowanie na określony rodzaj usług lub zwiększenie parametrów Internetu stacjonarnego. Dzięki niemu zainteresowany przedsiębiorca telekomunikacyjny może w dowolnym momencie wygenerować raport popytu na usługi, który wykorzysta w procesie planowania inwestycji związanych z rozbudową i modernizacją swojej sieci telekomunikacyjnej.

Dodatkową funkcją Wyszukiwarki jest możliwość sprawdzenia czy wybrany adres został zgłoszony do objęcia zasięgiem w ramach budowy sieci światłowodowej ze środków unijnych pochodzących z projektu POPC. Można się dowiedzieć, kto jest beneficjentem na danym obszarze, jaka jest planowana data zakończenia rozbudowy oraz jakie są parametry techniczne budowanej sieci. Warto w tym miejscu podkreślić, że do wyznaczania listy punktów adresowych zakwalifikowanych do objęcia zasięgiem w ramach POPC UKE również wykorzystał dane na temat zasięgów sieci, przekazane przez operatorów za pośrednictwem systemu SIIS. Punkty adresowe, w których przedsiębiorcy telekomunikacyjni deklarowali dostęp do internetu szerokopasmowego (o przepustowości minimum 30 Mb/s), nie mogły zostać zakwalifikowane do udziału w Programie.

Szczegółowe informacje związane z procesem wyznaczania budynków do POPC dostępne są w opublikowanej na stronie UKE broszurze informacyjnej.

Mapbook – Atlas szerokopasmowy

Identyfikacja obszarów wymagających szczególnego wsparcia ze względu na słabo rozwiniętą sieć telekomunikacyjną oraz niską jakość dostępnych usług, wydaje się być istotna z punktu widzenia jednostek samorządu terytorialnego. Z myślą o wójtach, burmistrzach, prezydentach miast Urząd Komunikacji Elektronicznej stworzył narzędzie wspierające lokalne samorządy poprzez udostępnienie w 2019 r. serwisu Mapbook, nazywanym również Atlasem szerokopasmowym. Głównym źródłem danych dla tego serwisu jest System Informacji o Infrastrukturze Szerokopasmowej (SIIS). W Mapbooku można znaleźć dane dla wszystkich gmin w Polsce – zarówno w formie graficznej jak i tabelarycznej – o punktach adresowych, znajdujących się w zasięgu sieci o prędkościach powyżej 30 Mb/s. Przedstawiane mapy i tabele prezentują punkty adresowe na terenie wybranej gminy wraz z informacją na temat białych i czarnych plam, z uwzględnieniem przepustowości do jakiej dane punkty posiadają dostęp oraz punkty biorące udział w inwestycjach POPC i komercyjnych inwestycjach przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Serwis ten jest skierowany nie tylko do wójtów, burmistrzów czy prezydentów miast, ale także do przedsiębiorców telekomunikacyjnych, gdyż to do ich zadań, kompetencji i celów biznesowych należy zapewnienie dostępu do internetu szerokopasmowego.

InTELi

Kolejnym narzędziem udostępnionym przez Urząd Komunikacji Elektronicznej jest platforma inTELi. Serwis powstał w 2020 roku. Kluczowym celem platformy jest prezentowanie atrakcyjności inwestycyjnej wybranych obszarów. W związku z tym jest to narzędzie szczególnie dedykowane przedsiębiorcom telekomunikacyjnym. Korzystanie z informacji zawartych w serwisie pozwoli im zwiększyć tempo inwestycji na obszarach poza zasięgiem sieci NGA. Dane pochodzą z wielu źródeł, m.in. z: SIIS, GUS, GUGiK, OSM, SIMBA.

Dostęp do danych w platformie inTELi pozwoli przedsiębiorcy ocenić stopień trudności budowy sieci na danym terenie. Firma może zoptymalizować proces podejmowania decyzji dotyczących rozpoczęcia inwestycji, ponieważ będzie w stanie ocenić potencjał pozyskiwania różnego rodzaju klientów w jej planowanym zasięgu. Dzięki temu będzie on w stanie zwiększyć podaż łączy NGA oraz zwiększyć liczbę użytkowników usług szerokopasmowego dostępu do internetu. Na platformie inTELi przedsiębiorca znajdzie informacje na temat wielu wskaźników cząstkowych opisujących m. in. potencjał dochodowy, rozwojowy, stopień konkurencyjności i popytu na usługi. Przedsiębiorca znajdzie tam również informacje na temat istniejącej infrastruktury, inwestycji POPC, demografii, a także ograniczeń inwestycyjnych i szacowanej długości sieci do wybudowania.

Jak widać, każdy z wymienionych serwisów spełnia inną rolę w realizacji potrzeb społeczeństwa, przedsiębiorców, jednostek administracyjnych. Wszystkie te systemy mają jednak punkt wspólny. Służą temu, aby móc jak najlepiej, jak najtrafniej i jednoznacznie określić czy to obszar białej plamy, czy obszar, na którym występują niedoskonałości mechanizmów rynkowych. Chodzi o to, aby potrafić trafnie oceniać miejsca do których zachodzi potrzeba skierowania pomocy oraz udzielenia jej w procesie inwestycyjnym.

Punkt Informacyjny do spraw Telekomunikacji (PIT)

Punkt Informacyjny ds. Telekomunikacji (PIT) został uruchomiony w 2017 roku. Jak sama nazwa wskazuje, PIT powstał z myślą o zapewnieniu wszelkich niezbędnych informacji o formalno-prawnej stronie realizowania inwestycji (w tym zasadach i warunkach inwestowania), aktualnym stanie infrastruktury, jej lokalizacji, warunkach dostępu do niej oraz planowanej rozbudowie. Jego podstawowym celem jest zapewnienie jak najsprawniejszego planowania i realizacji szybkich sieci telekomunikacyjnych oraz ułatwienie efektywnego wykorzystania infrastruktury technicznej dla celów budowy szybkich sieci telekomunikacyjnych, poprzez zapewnienie dostępu do informacji użytecznych z punktu widzenia przedsiębiorcy telekomunikacyjnego. Informacje gromadzone w ramach systemu mogą posłużyć optymalizacji procesu podejmowania decyzji dotyczących rozpoczęcia inwestycji. Zakres danych PIT nie ogranicza się jedynie do branży telekomunikacyjnej. Aby przedstawić jak najszersze informacje o infrastrukturze technicznej, zawiera również dane pochodzące z rynku energetycznego. Dzięki temu wspiera współinwestowanie podmiotów działających w różnych sektorach oraz współkorzystania z tej samej infrastruktury.

W PIT każdy operator sieci jest zobowiązany do przekazania informacji do 31 marca według stanu na 31 grudnia poprzedniego roku. Operator sieci przekazuje do PIT informacje, o istniejącej infrastrukturze technicznej, innej niż infrastruktura objęta inwentaryzacją infrastruktury i usług telekomunikacyjnych w systemie SIIS, a także o kanałach technologicznych. Operator sieci przekazuje również informacje o planach inwestycyjnych w zakresie wykonywanych lub planowanych robót budowlanych, finansowanych w całości lub w części ze środków publicznych, dotyczących infrastruktury technicznej lub kanałów technologicznych.

Dzięki wymienionym systemom oraz gromadzonym danym, Urząd może spełniać wiele celów. Są to przede wszystkim wspieranie rozwoju sieci telekomunikacyjnych poprzez identyfikowanie potrzeb konsumentów oraz określanie obszarów wymagających interwencji. Te cele są spełniane przy wykorzystywaniu takich serwisów jak Wyszukiwarka, Mapbook, inTELi oraz PIT. Wspierają one również bardzo mocno Program Operacyjny Polska Cyfrowa (POPC). Dzięki zebranym danym Urząd ma możliwość określenia obszarów białych plam, a co za tym idzie możliwość wskazania adresów, w których konieczna jest interwencja.

Małgorzata Reilly, główny specjalista, Departament Strategii i Analiz
Marcin Błasiak, główny specjalista, Departament Strategii i Analiz
Mateusz Gładki, starszy specjalista, Departament Strategii i Analiz